Ud Alıştırmaları-I adını verdiğim bu kitap iki bölümden oluşmaktadır. Her iki bölüm, temel olarak parmak hâkimiyetini güçlendirmek üzerine odaklanmış ve kullanılan diğer ud metodlarını destekleyici bir nitelikte tasarlanmıştır.
Birinci bölümde tek tel çalışmalarına yer verilmiştir. Ud üzerinde bulunan tellerin tınılarının farklı olmasından dolayı ezgideki müzikal bütünlüğü sağlamak için, tek tel üzerindeki icra hakimiyeti oldukça önemlidir. Mümkün olduğunca müzikal bir ifadeyi tek bir tel üzerinde icra etmek, kulağı yormayacağı gibi ifadeyi de güçlendirecektir. Bu amaçla tek tel çalışmaları içinde ezginin daha çok yoğunlaştığı dügâh, hüseyni aşiran, neva ve gerdaniye telleri ile ilgili alıştırmalara yer verilmiştir.
İkinci bölüm, Türk müziğinde sıklıkla kullanılan makam dizileri esas alınarak oluşturulmuştur. Bu bölümde amaç, teller arasındaki geçişlerde icra hâkimiyetini güçlendirmektir. Birinci bölümde parmak numaraları verilmiş, ikinci bölümde ise icracının rahat olacağı parmak numaralarını kendisinin keşfetmesi hedeflenmiştir.
Türk Müziği Çalgıları
Ayhan Sarı
NOTA
Geleneksel Türk müziğinde çalgılarla ilgili derli toplu bir kaynak bulmanın güçlüğü bilinir. Dr. Ayhan Sarı'nın titiz bir araştırma sonucunda kaleme aldığı "Türk Müziği Çalgıları - Ud, Tanbur, Kanun, Kemençe, Ney ve Kudüm" kitabının bu alandaki önemli bir boşluğu dolduracağına inanıyoruz. İlgili çalgılar hakkında hemen her türlü bilginin bulunabileceği kitap 276 sayfadan oluşuyor. Çalgıların anlatımı, konularına göre resim ve çizimlerle desteklenmiş. Hemen her kültür seviyesine hitap eden bir çalışma niteliğinde olan kitapta, her çalgı "tarihçe, akrabaları-çeşitleri, başka ülkelerde benzerleri, yapımcılar, çalıcılar, çalımda kişi üslupları, parçaları-hammaddeleri, duyum özellikleri, icra ve çalgılama açısından tanıtımı" başlıkları altında resim ve çizimlerle inceleniyor. "Türk Müziği Çalgıları" kitabı herkesin kitaplığında bulunması gereken temel bir başvuru kaynağı olma özelliğini taşıyor. (Tanıtım Bülteninden)
Kanun Metodu
Gültekin Aydoğdu&Tahir Aydoğdu
Yurtrenkleri
Bu eserimizi Türk musikisinde önemli bir yer tuttuğuna inandığımız kanun sazında hizmet vermiş bütün büyüklerimize ve gelecekte bu sazı daha da geliştireceğine inandığımız büyük önderimiz Atatürk'ün dediği gibi yarınımızın büyükleri olan gençlerimize ithaf ediyoruz...
Gültekin - Tahir Aydoğdu
Türk musikisi nazariyatının temel eğitim-öğretim kaynağı, sanatkâr ecdadımızın sazında ve sesinde vücud bulan muazzam asardır. Değerli genç akademisyen arkadaşımız Dr. Haluk BÜKÜLMEZ’in saz musikimizden feyizle azimle hazırladığı bu çalışma, asarın makamına, çeşnisine, geçkisine akademik bir bakış getirmekte, Türk müziği alanına ve keman icrasına önemli katkılar sunmaktadır. Müstefid olunması temennisi ile...
Prof. Dr. Mehmet GÖNÜL
Doktora tez yazımı sürecinde tanıştığım genç, yetenekli ve çalışkan meslektaşım Haluk BÜKÜLMEZ’in bu çalışması Geleneksel Türk Müziği’nin keman ile icrasının hem eğitsel hem de sanatsal boyutlarına katkı verecek öncü çalışmalardan biri olma özelliğiyle, gelenekselin geleceğe aktarımıyla ilgili de keman eğitimi alanında çok önemli bir yer alacağına inanıyorum. Türk müziği çalgı eğitimi alanına ilişkin yapılmış bu titiz çalışmanın, yenilerine ışık olması dileğiyle…
Prof. Dr. Mehmet EFE
Değerli öğrencim Dr. Haluk BÜKÜLMEZ’in uzun uğraşlar sonrasında büyük emekler vererek vücuda getirdiği bu kitabın, Türk müziği keman icrasında unutulmaya yüz tutmuş geçki unsuru ve icrasını içeren çalışmalar ile tüm keman icracıları ve talebelerine önemli katkılar sunacağını düşünüyorum. Kitap alana özgü ilk öğretim kaynağı olması bakımından büyük öneme sahiptir.
Türk müziği camiasına hayırlı olması temennilerimle…
Doç. Dr. Vasfi HATİPOĞLU
Türk Müziği Nazariyatı ve Solfej-1
Hatice Selen Tekin
Müzik Eğitimi
Bu kitap Türk Müziği Nazariyatı ve Solfej - I kitabının genişletilmiş üçüncü basımıdır. Kitap müziğimize temel teşkil eden yalın, sade anlamında kullanılan "basit makamlar" ile bulundukları perdeden diğer perdelere aktarılarak oluşan "şed (aktarılmış) makamları" kapsamakta ve bunlara ilişkin Türk Müziği makam ve usûl (ritim) bilgilerini ve uygulamalarını içermektedir.
Kitabı temel amacı Türk Müziği makam ve usûl (ritim) bilgisine yönelik başlıkları gelenekten kopmadan, sadeleştirilmiş, didaktik, metodik ve çağın gereksinimlerime uygun yaklaşımlarla anlatabilmek ve bunları herkesin anlayabileceği şekilde bilindik eserlerle desteklemektir. Bütün bunların yanı sıra makamları öğretmeye yönelik 152 tane de egzersiz bestelenmiştir.
2004 yılından bu yana kitabımız her kesimden bireye ulaşmıştır. Bu anlamda gerek eğitim gören öğrenciler gerekse akademik ortamlarda öğretim elemanları tarafından faydalı bulunmuştur.
Kitabın bu baskısı Sakarya Üniversitesi Devlet Konservatuvarı öğretim elemanları tarafından üretilen CD çalışması ile desteklenmiştir. Dinleme çalışmaları ile kitabın işlevselliği daha da artmaktadır. Bilindiği üzere müziğimizde meşk eğitiminin önemi büyüktür. Kaliteli icraları dinlemek, gelenekte var olan üslûp ve tavır özelliklerini kavramak, bu yöndeki bilgileri en doğru ve kalıcı biçimde edinmeyi sağlayacaktır.
(Tanıtım Bülteninden)
Türk mûsikîsi, kadîm Türk kültürü üzerine, Selçuklu ve Osmanlı Devletlerini oluşturan Türkler, etnik toplum, topluluk ve milletlerin kültür-san’at hayatına doğrudan kattıklarıyla inkişâf etmiş, Ecdâdımızın yüksek medeniyyeti ve kıtaları aşan muazzam coğrafyası ile neşv ü nemâ bulmuş, nesilden-nesile meşk usûlü ile aktarılarak günümüze ulaşmış, eşsiz zenginliğe sahip bir Türk san’atıdır.
Doğrudan hocadan talebeye eğitim, öğretim ve aktarım modeli olan meşk usûlü, gelenekli san’atlarımızın eğitim ve intikâli için en doğru eğitim modelidir. Bugün yapılması gereken, çağın gerekleri ve olanakları ile sistemin eksik veya kusurlu kalan hususlarını gidermek, sürecin sağlıklı devamı konusunda ihtiyaç duyulan araç ve gereçleri en doğru kaynaklardan edinerek sisteme dâhil etmek ve/veya bu konuda yeni kaynaklar üretmek olmalıdır.
Bizi biz yapan değerlerin ve kültürümüzün en parlak vitrini olan, Türk-İslâm san’atları içerisinde en geniş paydayla yer alan mûsikîmizin icrâsında ulaştığı mertebe, maalesef kullanılan nota yazım sistemleri ve eser nüshalarıyla gereğince arşivlere yansıtılamamıştır.
Mûsikîmizin yazılı kaynaklara aktarılması hususunda artık vazgeçilemez bir noktaya ulaşan Türk mûsikîsi notası, her ne kadar -geçmişten günümüze ve bugün- çok değerli sanatçı ve akademisyenlerin bireysel gayretleriyle bir seviyeye ulaşabilmişse de, hâlâ âsârın gereğince nota ile ifâdesinin mümkün olamaması ve eğitiminin Türk müziği dinamikleriyle yurt genelinde bir standarda ulaşamaması, paydaşların üzerine düşen sorumluluğun önemini gözler önüne sermektedir.
Türk müziği İşitme! Okuma! Yazma! Olumsuz ifadeleri ile ortaöğretim, lisans ve üzeri seviyelerde yürütülen, solfej (nota okuma) dersleri ve dikte çalışmaları, pek çok kurum ve kuruluşta maalesef Türk müziği gerek ve gerçeklerinden uzak sürdürülmektedir.
Türk mûsikîsi ancak kendi nüvesini oluşturan değerler, zenginlikler ve kazanımlar ile gereğince öğrenilebilir ve öğretilebilir. Bu ihtiyaçlar doğrultusunda uzun bir uygulama süzgecinden geçerek hazırladığımız bu kitapta; Türk müziği solfej çalışmaları için Rast makamı temel dizisi üzerinde, başlangıç seviyesinden başlayan solfej alıştırmaları sunulmuş, Türk müziği temel makamları hakkında nâçizane örnek alıştırmalara yer verilmiş, Nim Sofyan’dan, Devr-i Revan’a kadar olan Türk mûsikîsi usulleri için tümüyle usûl kalıplarına göre düzümlenmiş alıştırmalar sunulmuş ve Türk müziğinin makam ve usûlleri gereğince yapılacak dikte çalışmaları için örneklere yer verilmiştir.
Ayrıca çalışmamızda Türk mûsikîsinde usûl bahsi irdelenerek Nim Sofyan’dan Zencir’e kadar olan bütün usûllerin kalıplarına ve velvelelerine, ilâveten, günümüz Türk mûsikîsi icrasında, nispeten daha sık karşılaşıldığı düşünülen makamlar hakkında kısa tariflere yer verilerek muhibbânın istifadelerine ve katkılarına sunulmuştur.
Türk Halk Müziği Sözlüğü
Melih Duygulu
PAN
Türk Halk Müziği Sözlüğü Türkiye'nin dört bir yanında yapılmış, uzun ve zorlu alan araştırmalarına dayanan, yerel müzik kültürlerinin hassas dokusuna uygun bir metodolojiyle hazırlanmış, alanının en kapsamlı yerel müzik sözlüğüdür. Sözlükte 3000'den fazla terim, kavram ve deyim yer almakta, halk çalgıları; yöresel müzik türlerinin makam, usûl, form özellikleri; hız ve nüans terimleri ayrıntılarıyla verilmektedir. Halk edebiyatının ve halk oyunlarının terminolojisi ile yöresel müziklerin terminolojisi bütünlük içinde ele alınıp incelenmiştir.
Okuyucu bu sözlükte, maddelerin bilimsel bir perspektifin ışığında yazılan açıklamalarını, yörelerini ve kaynaklarını ve gerçek tanıklıklarını bulabilecektir. Sözlükte yer alan maddeler hem yaşayan ses kültüründeki hem de müzik tarihine mâl olmuş nitelikteki terimlerden oluşmaktadır.
(Tanıtım Bülteninden)
Türk Müziğinde Klarnet Eğitimi
Metin Gülsün
Yurtrenkleri
Klarnette Türk Müziği icra edilmesi, diğer Türk Müziği geleneksel çalgılarına göre daha güçtür. Çünkü klarnetin perde yapısı, Türk Müziği icrasında kullanılan geleneksel çalgılardan farklıdır. Örneğin; tambur ya da kanun çalgıları, Türk Müziğini rahatlıkla seslendirebilecek perde yapısına sahiptir. Yani, tonal sistem içinde yer alan seslerin bu çalgılarda sabit perdeleri mvcuttur. Bu perde sisteminden farklı bir yapıya sahip olan klarnette ise, Türk Müziği seslendirken en önemli etken icracının duyumu ve hakimiyetidir. Klarnet icracıları genellikle, dudak faktörünü (gevşetip-sıkma) kullanarak komaları seslendirmektedir.
Musikimizin her alanında önemli bir yer teşkil eden klarnetin yaygınlık kazanması ve icra geleneğinin devamını sağlayacak çalışmaların yapılması önem arz etmektedir. Klarnetin Türk Müziği icrasındaki üslubu ve kullanımının öğrenilmesi, Türk Müziğinde yer almaya başladığı yıllardan günümüze değin sürekli aktarım şeklinde devam etmiştir. Yani, kuşaktan kuşağa dinleyerek ya da taklit etme yöntemiyle öğrenilen Alman sistem klarnetin, Türk Müziğindeki icrasının öğrenilmesini sağlayacak çalışma metodu henüz mevcut değildir. Bu eksikliği tamamlamak amacıyla yaptığımız bu çalışmayı gelecek nesillere ışık tutması dileğiyle...
Türk Müziği Makam Dizileri Piyano İçin
Muammer Sun
SUN
Bu çalışmada,
Geleneksel Türk sanat müziği makamları, makam dizilerine indirgenmiş; elde edilen 13 dizi, yedirimli ses dizgesine göre yazılmış; her dizi 12 perdeye aktarılmış ve 156 dizi, piyanoda çalınacak biçimde düzenlenmiştir. Her dizinin bitimine dörtlü armoni örnekleri eklenmiştir.
Amaca ve yapılan işlemlere uygun olarak, bu çalışmanın adı, “Geleneksel Türk Müziği Makamları” değil, “Türk Müziği Makam Dizileri” olmuştur.